روش های کاشت، داشت وبرداشت محصولات باغبانی در منطقه الموت قزوین
زمین های اختصاص یاقته به باغات در موارد زیادی شیب تند داشته و گاهی از نظر درصد سنگریزه و عمق خاک کیفیت پایین تری از اراضی اختصاص یافته به محصولات زراعی دارند .معمولا اراضی مورد احداث درختان مثمر و غیر مثمر را نه شخم میزنند و نه تسطیح میکنند .بلکه درختان را روی خطوطی که انتقال آب در جهت تقریبا عمود بر شیب امکان پذیر سازد می کارند .چاله را با بیل میکنند واستفاده از مته های تراکتوری(چاله کن ها)معمول نگردیده است .فاصله درختان ثابت نبوده و به شیب زمین بستگی دارد .اما در سال های اخیر برای کشت درختان سیب ،گیلاس و گلابی تا حدودی فواصل متناسب در نظر گرفته اند.
به طور کلی باغداران منطقه با تولید نهال اصلاح شده آشنایی لازم را ندارند .نهال های سیب (رد و گلدن ) گلابی ،گیلاس و گردو را از کرج تهیه میکنند.
درختان مثمر عبارتنند از :
آلبالو،آلو، آلو قطره طلا ،زرد آلو ،قیسی،شفتالو،هلو،گوجه سبز،گیلاس ، انار ، انگور ،به ،سیب،گلابی،بادام ،فندق،گردو،سنجد،زیتون،ازگیل{به زبان مردم منطقه کنس}زغال اخته و توت درختی.از توت درختی شیره محلی به اصطلاح دوشاب و همچنین از انگور نارس یا انگورهایی که امکان تهیه کشمش از آنها مقدور نمی باشد شیره انگور یا دوشاب تهیه می کنند.البته از کشمش و یا انگور غذای محلی به نام کچر (kocher)نیز تهیه میکنند.
درخت گردو در الموت از جایگاه ویژه ای بر خوردار است . درختان کهنسال گردو به تعداد زیادی در اطراف روستا ها وجود دارد .کاشت درخت گردو و به طور کلی در ایران به قدری اهمیت دارد که ان را درخت نسل ها میگویند.بعد از جنگ جهانی دوم و با پیشرفت صنایع چوب کشورهای غربی کارشناسانی را به مناطق گردو خیز ایران فرستادن تا از آن به عنوان روکش در صنعت خود مورد استفاده قرار دهند .
در الموت برای ایجاد جاده قزوین –الموت از راه حصار خروان ،اکبر آباد ،شیرکوه با مقرر شدن این که شرکت های خارجی به ازای احداث این جاده درختان گردو منطقه را قطع و با خود ببرند از این رو شمار درختان کهنسال در این منطقه ناچیز است {.البته در روستا هایی مانند ورک (verk)به دلیل نبودن راه ارتباطی در آن زمان درختان کهنسل فراوانی دیده میشود}.
درختان غیر مثمر:
تبریزی ،بید ،ملج،چنار ،عرعر،نارون (به اصطلاح محلی وزم )زبان گنجشک ( به زبان محلی ون).شیر خشت.
در منطقه الموت گیاهان دارویی فراوانی وجود دارد و چه در قدیم و چه در حال حاضر مورد استفاده واقع شده است.واز آن جمله میتوان به آویشن (به زبان محلی زوریه )،گل گاوزبان ،گل محمدی ، کفر گل( نوعی گیاه که به صورت بوته ایی رشد میکند واز غنچه آن غذایی میپزند که برای رفع کمر درد مفید است .)،چای کوهی (به زبان محلی تکیجه)،ججر(jejer)برای دفع سنگ کلیه مفید است و بسیاری از گونه های گیاهی خودرو دیگرکه بحث در باره آنها در اینجا نمی گنجد را میتوان نام برد.
داشت:
داشت درختان میوه شامل عملیات منظم و خاصی نیست اکثر باغداران منطقه با روش صحیح تربیت درخت آشنایی ندارند و اکثر درختان دارای تاج درهم و بی قواره اند.نحوه آبیاری درختان به شیب زمین بستگی دارد .در زمین های شیب دار که درختان عمود بر شیب کاشته شده اند با ایجاد حوضچه های کوچک در اطراف هر درخت انجام میگیرد.و یا به صورت نواری و در زمین های مسطح استفاده از کرت برای آبیاری معمول است.مبارزه علیه آفات درختان میوه در منطقه به طور پراکنده بوده و استفاده از سمپاش های 20 لیتری پشتی موتوری ودر مواردی زنبه ایی معمول است .
از آفات مهم که در محصولات کشاورزی منطقه وجود دارد میتوان به :لکه سیاه سیب و گلابی که تلفات زیادی را هر ساله در منطقه شامل میشود به طور مثال در روستای ورک عدم سمپاشی به موقع باعث از بین رفتن محصولات سیب باغداران این روستا در امسال (1386)گردید.از بیماری های شایع دیگر میتوان به مگس گیلاس اشاره کرد که سالانه باعث کاهش ارزش محصول گیلاس منطقه در بازار می شود ،از بیماری دیگر به کرم به ،سفیدک آرد آلود سیب وگلابی وآفات متعددی که به درختان گردو منطقه خسارت های زیادی وارد کرده است.
برداشت:
برداشت محصول در منطقه با وجود شرایط آب و هوایی مختلف در زمان خاصی انجام نمی شود .و دوری از بازار مصرف از مشکلات عمده باغداران منطقه است.آ?بالو آلو و در مواردی گیلاس و سیب را نیز خشک کرده وبه بازار ارائه میکنند.
مطلبی که به زودی بر روی وبلاگ ظاهرمیشود که به توصیه دوستان عزیز،برای کسانی که در گرایش زراعت فارق التحصیل شده یا مشغول به ادامه تحصیل هستند.{روش های کاشت،داشت و برداشت محصولات زراعی در منطقه الموت قزوین }منتظر باشید .
منبع:کتاب عقاب آشیان الموت نوشته ایرج کاظمی ورکی –با کمی تلخیص